Deelmobiliteit kan in potentie bijdragen aan grote uitdagingen op het gebied van bereikbaarheid, ruimtelijke inrichting van steden en CO2-reductie.

Echter, deze innovatie zorgt ook voor nieuwe uitdagingen en vraagstukken. Zo is deelmobiliteit nog niet in alle gebieden op een laagdrempelige manier beschikbaar.

Hoe krijg je bijvoorbeeld deelmobiliteit ook buiten het stedelijk gebied van de grond? Hoe zorg je voor voldoende vraag? Hoe laat je deelmobiliteit concurreren met het privégebruik van een voertuig? En welke rol spelen de verschillende partijen binnen deelmobiliteit?

Voor de Hanzehogeschool Groningen en Hive.Mobility was dit de aanleiding om gezamenlijk een verkenning te starten naar de kansen en mogelijkheden op dit onderwerp in Noord-Nederland.

Sinds 2021 organiseert Hive.Mobility meerdere bijeenkomsten om kennis en ervaringen uit te wisselen en om uiteindelijk bij te dragen aan de transitie rondom inclusieve deelmobiliteit.

Autonoom rijdende voertuigen kunnen via verbindingen tussen dorpen en reishubs zorgen voor bereikbaarheid en leefbaarheid van kleinere plaatsen.

Provincie Groningen en partners doen verschillende proeven om de ontwikkeling van autonoom vervoer te versnellen.

Aandachtspunten zijn onder meer de betrouwbaarheid van de techniek en de interactie met andere weggebruikers.

Zodra de veiligheid is bewezen en de techniek ver genoeg doorontwikkeld is, kan getest worden met hogere snelheden en complexiteit dan tot nu gedaan is.

Om de stap van ontheffingen naar het breder inzetten van autonoom vervoer tekunnen zetten, zijn onder meer de certificering en techniek van autonome voertuigen belangrijk.

Verbeterde objectclassificatie is een belangrijke technische horde die moet worden genomen:

het voertuig moet kenmerken beter en sneller dan nu verbinden aan objecten, zodat het voertuig sneller weet hoe te reageren.

Vervolgens kan ook de snelheid van het voertuig verder omhoog.

Hyperloop is een transportsysteem, waarbij gebruik gemaakt wordt van een luchtdrukbuis, waardoor mensen en goederen getransporteerd worden.

De hyperloop is sneller en energiezuiniger dan huidige vliegtuigen of de hogesnelheidstrein. In enkele tientallen minuten ben je in steden zoals Parijs, Londen of Berlijn.

In Groningen wordt door gewerkt aan de realisatie van het European Hyperloop Center.

In deze testfaciliteit met testbaan van 2,6 kilometer kunnen straks alle technologische concepten volledig worden bewezen en gedemonstreerd.

Daarnaast werkt dit centrum aan een certificatie voor een goederentransportsysteem en wil het bijdragen aan het valideren van hyperloop-standaarden van de EU.

die moeten ervoor zorgen dat er een veilig en interoperabel Europees hyperloop-netwerk komt.

Een onderzoek naar Urban air Mobility (air taxi’s/eVTOLs) laat zien dat elektrische luchttaxi’s een rol kunnen spelen in de bereikbaarheid in en van/naar Noord-Nederland.

De eVTOL-vluchten stoten geen CO2 en fijnstof uit, hebben lagere kosten en zijn stiller dan huidige helikoptervluchten.

Deze verticaal startende elektrische vliegtuigen hebben een capaciteit van 2-7 passagiers, een bereik van initieel maximaal 100 kilometer en een snelheid van ca. 250 – 280 km/uur.

Het energieverbruik per stoel is volgens voorlopige berekeningen hetzelfde als één reiziger in een Tesla op de snelweg.

Naast kostenbesparing en reductie in uitstoot, kan een rit met de luchttaxi ook veel tijdswinst opleveren.

Een reis van bijvoorbeeld Emmen naar Ameland (110 km directe afstand) kost nu meer dan vier uur wanneer men met het openbaar vervoer reist.

Reis je vanuit Emmen met de auto naar Groningen Airport Eelde, waar je vervolgens een luchttaxi naar Ameland pakt, kost de reis slechts anderhalf uur.

In Noord-Nederland rijdt OV-bedrijf Qbuzz met waterstofbussen binnen de dienstregeling. Deze waterstofbus is eigenlijk een waterstofelektrische bus.

Het verschil met een batterijelektrische bus is dat de waterstofelektrische bus geen groot accupakket heeft, maar aan boord elektriciteit genereerd door middel van een waterstofbrandstofcel.

De waterstofbussen worden ingezet in de reguliere dienstregeling waarbij een waterstofelektrische bus het voordeel heeft dat deze doorgaans een grotere actieradius heeft dan een batterijelektrische bus.

De inzet bij autonoom treinvervoer is dat treinen zonder (of met veel minder dure) infrastructurele ingrepen zorgen voor meer capaciteit op het spoor door dichter op elkaar te rijden.

Doordat ze geprogrammeerd zijn en dus heel geleidelijk rijden, besparen ze bovendien veel energie.

Uit tests van provincie Groningen, Arriva en ProRail blijkt dat door Automatic Train Operation (ATO) meer treinen over het bestaande spoor kunnen rijden, treinen punctueler rijden én dat reizigers hooguit een klein verschil ervaren.

Vervolgonderzoek moet meer kennis opleveren van de voordelen.

De deelnemende organisaties willen onder meer de basisfuncties verder verbeteren, het niveau van autonomie verhogen en meer inzicht krijgen in het energieverbruik en het rijden volgens dienstregeling, inclusief rangeerproces.